Monday 30 October 2017

ΣΤΡΑΤΟΣ ΔΙΑΚΑΚΗΣ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΩΝΗΣ, ΦΩΤΗΣ ΣΟΥΛΙΩΤΗΣ



Παρατηρήσεις για τις παρουσιάσεις των στρατηγικών

Προκειμένου να αξιοποιήσετε τις επόμενες δύο μέρες σας στέλνουμε κάποιες σκέψεις σχετικά με το υλικό των παρουσιάσεών σας. Λαμβάνοντας υπόψη σας τις παρακάτω παρατηρήσεις, πρέπει μέχρι το μάθημα της Πέμπτης να έχετε αναρτήσει στο blog διορθωμένες τις πινακίδες σας, έτσι ώστε να υπάρχει σε όλες τις προτάσεις διαγραμματική απεικόνιση των στρατηγικών σας (σε επίπεδο masterplan). Σας προτρέπουμε παράλληλα να ετοιμάσετε το υπόβαθρο της μακέτας σε κλίμακα 1:1000.

Είναι πολύ ενθαρρυντικό το γεγονός ότι ανταποκρίθηκαν όλες οι σπουδαστικές ομάδες. Οι παρουσιάσεις όμως αδυνατούν να μεταφέρουν τις ιδέες σας ευανάγνωστα και χωρίς να είναι απαραίτητη η δική σας προφορική περιγραφή. Γι’ αυτό στη συνέχεια εντοπίζουμε κάποια σημεία στα οποία θα θέλαμε όλοι να επανέλθετε, να διατυπώσετε με μεγαλύτερη σαφήνεια τις επιλογές σας και να διορθώσετε τις πινακίδες σας.

1. Στην πλειονότητά τους οι ομάδες έχουν προσδιορίσει τον χαρακτήρα της επέμβασης, που σχετίζεται με κάποια κυρίαρχη λειτουργία εκτός της κατοικίας (έρευνα και εκπαίδευση, τέχνη και πολιτισμός, παραγωγή και περιβάλλον, θεραπεία, τουρισμός). Αυτό το πρόγραμμα, θα πρέπει να το αντιμετωπίσετε ως σενάριο κατοίκησης και ζωής στον συγκεκριμένο τόπο και όχι ως απλή καταγραφή λειτουργιών. Είναι κρίσιμα τα ζητήματα που αφορούν τη μίξη των λειτουργιών και καθορίζουν τους μόνιμους ή μη κατοίκους, την περιοδικότητα και τις εντάσεις της κατοίκησης.
2. Πλην λίγων εξαιρέσεων, δεν υπάρχει διαγραμματική απόδοση των προτάσεών σας σε επίπεδο masterplan, όπως είχε ζητηθεί. Οι λειτουργίες χωροθετούνται στις περισσότερες περιπτώσεις, αυστηρά διακριτές (zoning,  κατοικία, δημόσια κτίρια, εμπόριο κλπ). Είναι σημαντικό για μια ζωντανή πόλη να επιμείνετε στην μίξη των λειτουργιών.
3. Δεν έχει δοθεί προσοχή στην κατανόηση και επεξεργασία της κλίμακας, του χαρακτήρα, της ποιότητας και της διαβάθμισης του δημόσιου υπαίθριου χώρου. Για να κατανοήσετε τα μεγέθη και την κλίμακα των δημόσιων χώρων που προτείνετε, συγκρίνετέ τα με αυτά γνωστών σε σας πλατειών (Εξάρχεια, Σύνταγμα ή άλλων).
4. Απουσιάζουν οι πληροφορίες που αφορούν τη διαχείριση των υφιστάμενων κτιρίων. Θα πρέπει στη στρατηγική σας να αποδίδεται η στάση σας απέναντί τους και η σχέση τους με τις προτεινόμενες επεμβάσεις (από την σχολαστική αποκατάστασή τους έως την εξάλειψή τους, μερική ή όχι διατήρηση, συμπλήρωση, box in a box, ως έχουν μνημεία του εαυτού τους, ερείπια κλπ).
5. Η αντιμετώπιση της σημαντικής υφιστάμενης βλάστησης/ φυτεύσεων είναι κρίσιμη  για τον προσδιορισμό των στρατηγικών σας και απουσιάζει σε μεγάλο βαθμό. Η σχέση με τη «φύση» θα καθορίσει τον χαρακτήρα των επεμβάσεών σας (οικολογικές διαδικασίες, η δυναμική σχέση με το νερό, μεταβολές στο χρόνο κλπ).
6. Τέλος, οι επιλογές σας στο ζήτημα της σύνδεσης-δικτύωσης και τη διαχείριση του εδάφους-περιγράμματος θα πρέπει να αρθρωθούν με τις στρατηγικές σχεδιασμού (μόνιμες/ προσωρινές κατασκευές, ολοκληρωμένες ή μη δομές, χρόνος και στάδια εφαρμογής, διαμόρφωση ιστού, «οικοδομικών τετραγώνων», οργάνωση βάση του δημόσιου χώρου, των κινήσεων, του ιστού (αξόνων), βλέμμα/εποπτεία, το δομικό σύστημα και η σχέση του με το έδαφος, το νερό, τον χρόνο, το σταθερό και το προσωρινό ή το μεταβλητό).

ΑΝΑΝΕΩΜΕΝΗ_ΠΡΟΤΑΣΗ_ΚΟΥΡΤΕΛΗΣ_ΧΡΗΣΤΟΣ




Saturday 28 October 2017

ΓΡΑΒΑΛΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ - ΣΚΟΥΛΙΚΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ



ΔΟΥΚΑΣ - ΚΑΛΕΡΗΣ | ΑΡΧΕΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ (CASINO del mondo)



Μηλοπούλου Χ. Νάκη Α. Παπαχρήστου Α.



Μαθιοπούλου Α., Πεδιαδίτη Η., Τσόκα Α.




Αλφατζής Χρ. Άγγελος



Γ. ΜΑΛΑΠΑΝΗ - Β. ΜΠΑΙΚΑ - Α. ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ




Gondola island (project)


Ομάδα : Δρακονταειδής Γ, Περγάμαλης Γ, Σεβνταλής Α.

Λουτραγώτη_Παρμάγκου_Ταούκη_Στρατηγικές Σχεδιασμού





Κουκιάσας_Μπεμπή_Σχοινά




Sunday 22 October 2017

    

Παρουσίαση Παραδείγματος


Alejandro Aravena [Elemental] Vs Herman Hertzberger_Diagoon Houses
  • Μέγκος Ηλίας
  • Σούνας Σούνας
  • Χατζηκυριάκος- Σβώκος Κώστας

     Συγκρίνοντας το έργο του Alejandro Aravena και του Herman Hertzberger διακρίνουμε πολλά κοινά στοιχεία ως προς τον τρόπο που προσεγγίζουν την αρχιτεκτονική. Ο σχεδιασμός τους στοχεύει σε ανάγκες οι οποίες θα μπορούσε κάποιος να πει ότι δεν αποτελούν κομμάτι της αρχιτεκτονικής αλλά ανήκουν στις αρμοδιότητες άλλων επιστημονικών κλάδων. Ένα επιχείρημα σαθρό που το ίδιο το έργο τους καταφέρνει γρήγορα να το αποδομήσει. 
     Ο Alejandro Aravena προβληματίζεται ιδιαίτερα με το παγκόσμιο πρόβλημα στέγασης στις πόλεις, ενός όλο και αυξανόμενου κομματιού του πληθυσμού. Αναλαμβάνει δράση και προτείνει ρηξικέλευθες λύσεις κατοίκησης. Το μοντέλο του βασίζεται στην υλοποίηση κατοικιών με μέγεθος κάθε μίας στα 40τ.μ. Οι κρατικοί φορείς αναλαμβάνουν να τις κατασκευάσουν με κόστος κάθε μίας περίπου στα 10.000 δολάρια, υλοποιώντας την βασική δομή της κατοικίας με την κουζίνα και το λουτρό να περιλαμβάνονται μέσα σε αυτήν. Δίνεται, η δυνατότητα μόλις ξεκινήσουν να κατοικούνται, οι ίδιοι ένοικοι να την επεκτείνουν με επιπρόσθετα 40τ.μ. Χρησιμοποιώντας την δικιά τους οικονομική και τεχνική δύναμη, ώστε η τελική κατοικία να έχει το μέγεθος των 80 τ.μ., αρκετό για να στεγάσει μια μέση οικογένεια. Με τον τρόπο αυτό στεγάζονται σε μικρό χρονικό διάστημα περισσότεροι άνθρωποι και ταυτόχρονα μετατρέπονται σε συν-δημιουργοί του δικού τους χώρου κατοίκησης. Επίσης, τα κελύφη είναι αρκετά απλά και ουδέτερα, ώστε να αποτελούν ένα κενό καμβά έκφρασης της δημιουργικότητας του κάθε κάτοικου. 
     Αυτό που είναι σημαντικό να αναφερθεί είναι ο Alejandro Aravena δεν αρκείτε σε μία θεωρητική ανάγνωση των κοινωνικών προβλημάτων στις σύγχρονες πόλεις, αλλά αναλαμβάνει δράση με έναν πολύ αποτελεσματικό τρόπο. Η ομάδα σχεδιασμού Εlemental ιδρύεται το 2001 και ασχολείται με αυτά τα ζητήματα παίρνοντας την ονομασία ''Do Tank'' παραφράζοντας το τίτλο ''Τhink Tank'', δείχνοντας ακόμα πιο έντονα την πρόθεση του να προτείνει λύσεις, και εν συνεχεία να τις υλοποιεί.         Kινούμενοι πίσω στο χρόνο συναντάμε τον Herman Hertzberger το 1971 στην Ολλανδία που κατασκευάζει τις κατοικίες Diagoon, πραγματοποιώντας πρώτος, αυτό που έκανε πολύ αργότερα ο Alejandro Aravena. Δηλαδή, να παροτρύνει τους ίδιους τους κατοίκους να συμμετέχουν στον σχεδιασμό του χώρου, όπου θα μένουν. Η κεντρική ιδέα είναι η κατασκευή ενός συγκροτήματος κατοικιών που είναι ημιτελείς, αφήνοντας το περιθώριο οι ίδιοι οι ένοικοι να αποφασίσουν πως θα ορίσουν τον χώρο τους και ποια θα είναι η νοηματοδότηση τους. 
     Ουσιαστικά, η κατοικία διαρθρώνεται σε πολλαπλά επίπεδα χωρίς προκαθορισμένα δωμάτια, ως ένα τεράστιο καθιστικό με δυνατότητα την ελεύθερη τοποθέτηση επίπλων και διαχωριστικών, ώστε να ορίζονται οι επιμέρους χώροι. Δύο πυρήνες χώρων μόνο μένουν σταθεροί πού δεν μπορούν να μετασχηματιστούν και σε αυτούς περιλαμβάνονται τα λουτρά, η κουζίνα και οι σκάλες. Κάτι ανάλογο πραγματοποιεί αργότερα και ο Aravena. Η πολλαπλότητα και η ευελιξία στο κτήριο επεκτείνεται και σε άλλους χώρους όπως είναι η ημιυπαίθριες θέσεις στάθμευσης ή ημιτελείς εξώστες δωματίων (δυνατότητα να κλείνουν, να παραμένουν ανοιχτοί ή να αλλάζουν χρήση) καθώς και οι τσιμεντένιες πλάκες της πρασιάς που μπορούν να αφαιρεθούν κατά το δοκούν, τοποθετώντας οι κάτοικοι φύτευση στην θέση τους. Η παρότρυνση για συμμετοχή στην διαμόρφωση του κτηρίου επεκτείνετε ακόμη και στις όψεις. Τα παράθυρα σχεδιάζονται ως ένα πλαίσιο που μπορεί να συμπληρωθεί ανάλογα με την επιλογή των ενοίκων, είτε με γυάλινα είτε με πλήρη πετάσματα.                 Ερευνώντας, διακρίνουμε και στους δύο αρχιτέκτονες την ανάγκη τους να κάνουν μια αρχιτεκτονική, η οποία ο αρχιτέκτονας δεν θα προκαθορίζει αυστηρά το κτήριο. Αλλά θα αφήνει στους χρήστες-ενοίκους ελεύθερους να ερμηνεύσουν το χώρο αλλά και να τον σχεδιάσουν ανάλογα με την επιθυμία τους. Δεν υπάρχει στην αντίληψη τους μια μόνο λύση σταθερή και ξεκάθαρη που λειτουργεί ως θέσφατο. Αλλά ένα σύνολο πιθανοτήτων και εκφράσεων ανάλογα της ταυτότητας και της κάλυψης των τρεχόντων αναγκών του υποκειμένου. 
     Στην ουσία φτιάχνουν ουδέτερα ελάχιστα τονισμένα κελύφη με φθηνά και μη εξεζητημένα υλικά (τσιμεντόλιθος, ξύλο, μέταλλο κ.ά), ώστε να επιδέχονται πολλαπλές λύσεις και νοηματοδοτήσεις. Το σημαντικό είναι ότι με το σχέδιο τους υποδεικνύουν δυνατότητες χωρίς όμως την ίδια στιγμή να είναι απεριόριστες. Αφού η υπεραφθονία λύσεων καταλήγει το ίδιο επιζήμια με την έλλειψη. Και στο Aravena και στο Ηertzberger οι χώροι και οι τρόποι επέμβασης είναι ως ένα βαθμό προκαθορισμένοι ώστε το κτήριο να συν-δημιουργείτε από τον αρχιτέκτονα και τον εκάστοτε κάτοικο έχοντας και οι δύο το ίδιο ποσοστό συμμετοχής. Ο συμμετοχικός σχεδιασμός που προτείνουν αμφισβητεί στην πράξη την αυθεντία του αρχιτέκτονα. Ένα πρόταγμα καθαρά προϊόν της δεκαετίας 1970 με πρωτοπόρο τον Hertzberger. Μια εποχήπου οι αξίες και αρχές του Μοντερνισμού καταρρέαν σε όλες τις πολιτισμικές, πολιτικές και επιστημονικές εκφάνσεις του, με την αμφισβήτηση στην αρχιτεκτονική να ξεκινάει ήδη με από την δεκαετία του 1950 μέσω της ομάδας ''Team10”. 
     H Μετά-Μοντέρνα εποχή που ακολούθησε ανάδειξε καινούργιες ιδέες πού αφουγκράζονται τις πραγματικές ανάγκες των χρηστών παροτρύνοντας τους να τις εκφράσουν και τις ικανοποιήσουν μέσω του σχεδιασμού. Έτσι ενώ υπάρχει μια μεγάλη χρονική απόσταση μεταξύ του Ηertzberger(1971 – κατοικίες Diagoon) και του Αravena(2003 - πρώτες του κατοικίες συμμετοχικού σχεδιασμού), εν τέλει ιδεολογικά βαδίζουν μαζί. Τους συνδέει η ίδια δημοκρατική σκέψη και αγωνία για να βοηθήσουν τον Άνθρωπο και όχι απλά να ικανοποιήσουν τις προσωπικές καλλιτεχνικές ματαιοδοξίες τους. Καταφέρνουν δηλαδή, να κινηθούν έξω από την σφαίρα του άκρατου ατομικισμού και να σκεφτούν συλλογικά, οικουμενικά και πάνω απ' όλα αποτελεσματικά. Το πρόταγμα τους αποτελεί μια βαθιά ρωγμή στη καθεστηκυία τάξη της αρχιτεκτονικής σκέψης επηρεάζοντας χιλιάδες αρχιτέκτονες παγκοσμίως βοηθώντας σε μία πιο ανθρωπιστική και ουσιαστική προσέγγιση σχεδιασμού. 







Friday 20 October 2017

Παρουσίαση σεναρίων-στρατηγικών σχεδιασμού

Μετά τις παρουσιάσεις και τις διαλέξεις που αφορούσαν την περιοχή μελέτης, σχετικά παραδείγματα σχεδιασμού και διαγωνισμούς, καλείστε να προχωρήσετε στη διατύπωση της δικής σας αφήγησης (σεναρίου) και της σχεδιαστικής στρατηγικής που επιλέγετε να ακολουθήσετε.

Κάθε ομάδα καλείται να παρουσιάσει σε δύο πινακίδες (landscape,στο υπόβαθρο που σας έχει δοθεί, σε μορφή .pdf), τη βασική στρατηγική με την οποία προσεγγίζει την περιοχή μελέτης. Στην παρουσίαση θα πρέπει να αποτυπώνονται τα εξής:
Α. Ποια είναι η βασική αφήγηση που συγκροτείτε σε σχέση με την περιοχή μελέτης. Με ποιον τρόπο η αφήγηση αυτή αποτυπώνεται ως τίτλος.
Β. Ποια είναι η βασική πολεοδομική-αρχιτεκτονική στρατηγική που ακολουθείτε σε σχέση με την παρέμβαση στην περιοχή μελέτης.

Μέσω της στρατηγικής αυτής οφείλουμε να διαχειριστούμε τα εξής θεμελιώδη ζητήματα:
1. Προσδιορισμός της κεντρικής χρήσης (-ων) που μαζί με την κατοικία θα ορίσουν την ταυτότητα του νέου τόπου.
2. Προσβασιμότητα στο νησί. Σενάριο σύνδεσης(-ων) με τους γειτονικούς τόπους.
3. Πρώτες  χειρονομίες διαχείρισης της κτιριακής μάζας και του κενού σε αναφορά με άξονες κίνησης /προσβασιμότητας.

Πρόκειται για την πρώτη απόπειρα οργάνωσης  ενός masterplan διαγραμματικού χαρακτήρα  σε 1 κάτοψη και σε 1 τομή (γραφική κλίμακα) καθώς και με σκίτσα ή διαγράμματα. Δεν πρέπει να περιλαμβάνεται κείμενο, παρά μόνο επεξηγηματικές λέξεις/ φράσεις. Η παρουσίαση των στρατηγικών μπορεί να συνοδεύεται από την παρουσίαση χωρικού ανάλογου σε μακέτα.

Μέχρι την Παρασκευή 27/10, θα πρέπει να ανεβάσετε στο blog τις 2 πινακίδες (σε μορφή .jpg) και να μας τις στείλετε με e-mail (σε μορφή .pdf).

Εισαγωγική Παρουσίαση | Αριάδνη Βοζάνη